Het aantal nieuw gebouwde woningen is fors gedaald in de eerste helft van dit jaar, ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Het streefaantal van 75.000 woningen blijft ver uit zicht.
In het tweede kwartaal van 2019 werd voor 12,8 duizend nieuwbouwwoningen een vergunning verleend. Het aantal ligt ruim 14 procent lager dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar en staat op de laagste stand in drie jaar. De daling is een indicatie voor de aanwas van woningen in de komende jaren. Het streven van de overheid is maar liefst 75.000 woningen per jaar. Een weinig realistische ambitie gezien de situatie in de praktijk.
Het aanvragen van een vergunning is één van de eerste stappen bij het bouwen van nieuwe woningen. Gemiddeld bedraagt de periode van aanvraag tot verleende vergunning twee jaar. Overigens resulteert niet iedere vergunning daadwerkelijk in nieuwbouw. Nadat de vergunning is afgegeven kan een project alsnog worden afgeblazen, bijvoorbeeld door financiële problemen bij de aanvrager. Toch is het een goede graadmeter voor de animo onder projectontwikkelaars.
Cijfers exclusief woningtransformaties
In de cijfers van het CBS zijn woningtransformaties niet meegenomen. Denk hierbij aan omgebouwde kantoorruimtes of andere gebouwen die zijn aangepast om er woonruimte van te maken. Als dit wel meegeteld wordt ligt het getal zo’n 7.500 hoger. Een opsteker maar lang niet genoeg om het gat te vullen.
Hogere kosten, strengere regels
De prijs van nieuwbouwwoningen is gemiddeld harder gestegen dan die van bestaande woningen. In het derde kwartaal van 2018 kostte een nieuwbouwwoning €397.625, een stijging van bijna €74.000 ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Projectontwikkelaars maken meer kosten door de krappe arbeidsmarkt en de regels rond nieuwbouw. Een voorbeeld is het gasloos bouwen en energiebesparende maatregelen. De hogere kosten worden doorberekend aan de koper.
Nieuwbouw gevoelig voor marktomstandigheden
De animo onder projectontwikkelaars is doorgaans kleiner als het economisch slecht gaat. In een dergelijke markt staan er doorgaans meer bestaande woningen te koop en is er geen sprake van grote krapte. Gaat de economie vooruit en veert ook de woningmarkt op? In die situatie wordt het interessanter om nieuwe woningbouwprojecten te starten. Totdat de piek bereikt lijkt te zijn en het risico voor projectontwikkelaars weer stijgt. Dit maakt nieuwbouw vrij conjunctuurgevoelig terwijl een stabiele toename gewenst is, zonder al te grote tijdelijke schommelingen.
Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is weinig hoopgevend. Zonder een verdere stimulans vanuit de overheid raakt het streefaantal steeds verder uit beeld. Dit terwijl de woningmarkt, zeker in drukke steden, nu juist baat heeft bij extra woningaanbod.
