De woningmarkt draait nog steeds op volle toeren. Overbieden is gebruikelijk, de verkooptijd van woningen neemt af en de prijs stijgt. Intussen slaat de krapte-indicator rood uit.
Het laatste kwartaal van 2020 sloot af met een knaller op de woningmarkt. De gemiddelde verkoopprijs is alweer gestegen, met maar liefst 11 procent. Huizen staan gemiddeld een week korter te koop en de vraagprijs van de gemiddelde woning nadert de half miljoen euro. De makelaarsvereniging maakt zich in toenemende mate zorgen over de krapte op de woningmarkt.
Voor makelaars was het een prima kwartaal. In het laatste kwartaal van 2020 verkochten ze in totaal 41.184 koopwoningen. Daarbij is de gemiddelde prijs van verkochte woningen verder gestegen naar €365.000. Dat is een stijging van 11,6 procent ten opzichte van het vierde kwartaal in 2019.
Veel woningen boven vraagprijs verkocht
In bijna alle regio’s in Nederland worden woningen voor een hoger bedrag dan de vraagprijs verkocht. Het overbieden geldt voor bijna zestig procent van de woningen. Vooral voor tussenwoningen wordt gemiddeld meer betaald, voor vrijstaande woningen is overbieden het minst gebruikelijk. De trend om meer te betalen dan gevraagd komt mogelijk door veranderende verkoopmethoden. Er wordt steeds vaker gewerkt met scherpe vraagprijzen, zoals een bieden vanaf prijs. Deze tactiek stimuleert het uitbrengen van een hoger bod. Gemiddeld wordt er 2,5 procent boven de vraagprijs betaald. Voor tussenwoningen is dat zelfs 3,8 procent.
Appartementen in trek, overbieden wordt minder gedaan
Al sinds 2016 was er een daling in het aantal verkochte appartementen te zien. Daar lijkt verandering in te komen. Zo werden in het eerste kwartaal van 2020 circa 8.000 appartementen verkocht. In het laatste kwartaal is het aantal gestegen naar bijna 11.000. Opvallend is dat de verkoopprijs van appartementen minder hard stijgt dan het marktgemiddelde. Ook het percentage waarop overboden wordt blijft al enkele maanden blijft steken op 63%. Het plafond lijkt wat dat betreft bereikt.
Woningen binnen een maand verkocht
Door krapte op de woningmarkt hebben kopers minder tijd om hun slag te slaan. De gemiddelde verkooptijd van een woning bedroeg in het vierde kwartaal 29 dagen. Precies een week korter dan in hetzelfde kwartaal van 2019 en één dag korter dan in het derde kwartaal van 2020. Voor de meeste woningtypen geldt zelfs een kortere looptijd. Alleen vrijstaande woningen doen er gemiddeld 46 dagen over. De meeste woningen (85,8 procent) zijn binnen een kwartaal verkocht.
Ongekende krapte op de woningmarkt
De verhouding tussen het woningaanbod en woningtransacties is de krapte-indicator. Des te lager de indicator, des te krapper de woningmarkt. Een indicator rond de 5 duidt op een evenwichtige woningmarkt. In het laatste kwartaal van 2020 stond de indicator op de laagste stand ooit: 1,9. De krapte heeft vooral te maken met het beperkte aanbod. In geen enkele regio in het land ligt de indicator boven de 5. De krapte is het grootst in de stad Groningen, regio midden Kennemerland en in Almere. Alle drie hebben indicator van 1,2.
Te weinig nieuwe woningen
In het vierde kwartaal van 2020 zijn 9.600 nieuwbouwwoningen en -kavels verkocht. Dat is een stijging van 15% met het vierde kwartaal van 2019. De toename is deels te verklaren door de stikstof- en PFAS-problematiek, die in 2019 de nieuwbouw afremde. Voor het huidige jaar is het streven van de overheid om 75.000 nieuwbouwwoningen aan het geheel toe te voegen. Zelfs al zou dit aantal gehaald worden, is het volgens veel deskundigen te weinig. De vraag naar woonruimte loopt al jaren uit de pas met het aanbod.
